Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Ostrołęce - Bezpieczne korzystanie z technologii cyfrowych

Zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), odnośnie korzystania przez dzieci z technologii cyfrowych:

• do 2 roku życia dziecko nie powinno mieć dostępu do ekranów;
• powyżej 2 roku życia może korzystać z ekranów przez 15 minut dziennie;
• w wieku przedszkolnym 30 minut dziennie;
• w wieku wczesnoszkolnym maksymalnie 2 godziny dziennie.

Zagrożenia

Rodzice nie powinni zapominać o ciemnych stronach internetu, oto co może czyhać na dziecko w sieci: cyberprzemoc, niebezpieczne treści, wulgaryzmy, pornografia, uwodzenie dzieciach, naruszanie prywatności, kradzieże, seksting (wysyłanie swoich intymnych zdjęć).

Na uwagę zasługują również gry komputerowe, zanim rodzic ją kupi powinien sprawdzić, czy jest odpowiednia dla dziecka, pomocny w tym będzie system PEGI. Oznaczenia znajdują się na opakowaniu gry, bądź też przy opisie w sklepie internetowym.

PEGI

Źródło: Gry odpowiednie do wieku? Poznaj system oceniania gier PEGI

• PEGI 3 – odpowiednie dla wszystkich grup wiekowych, bez wulgaryzmów i przemocy.
• PEGI 7 – kategoria zbliżona do pierwszej, jednak może zawierać elementy, które będą straszne dla młodszych dzieci.
• PEGI 12 – bardziej realistyczna, pojawia się przemoc wobec postaci fantastycznych, mogą występować wulgaryzmy o łagodnym charakterze.
• PEGI 16 – występuje przemoc, czynności seksualne, bardziej rażące wulgaryzmy, odnoszenie do używek i hazardu.
• PEGI 18 – gry dla dorosłych, może występować dalece posunięta przemoc, zażywanie narkotyków, dosłowne sceny seksualne.
• Bad Language – w grze pojawiają się wulgaryzmy.
• Discrimination – gra zawiera elementy dyskryminacji lub materiały, które mogą do niej zachęcać.
• Drugs – odnosi się do stosowania używek: zażywania narkotyków, picia alkoholu lub palenia tytoniu; pokazuje takie czynności.
• Fear – gra zawiera efekty, które mogą wywołać lęk u młodszych dzieci.
  Gambling – Gra zawiera elementy zachęcające do gier hazardowych, bądź objaśniająca je.
• Sex – jeśli to oznaczenie pojawi się przy znaku:
  • PEGI 12 – gra zawiera pozy seksualne lub odwołania do seksu.
  • PEGI 16 – w grze występuje nagość lub stosunek płciowy z niewidocznymi organami płciowymi.
  • PEGI 18 – w grze występuje dosłowna aktywność seksualna.
• Violence – Gra zawiera sceny przemocy.

Czynniki sprzyjające nałogowemu korzystaniu z technologii cyfrowych

Cechy indywidualne:

• niskie poczucie wartości, niska samoocena;
• niska stabilność emocjonalna.

Środowisko rodzinne, szkolne, grupa rówieśnicza:

• brak kontroli rodzicielskiej bądź jej nieskuteczność (brak zasad korzystania z multimediów);
• brak więzi rodzinnych i wsparcia;
• słabe wyniki w nauce;
• presja grupy, bądź też izolacja ze strony rówieśników;
• modelowanie niewłaściwych zachowań w najbliższy otoczeniu.

Środowisko nowych technologii cyfrowych:

• brak zasad korzystania z technologi, długi czas korzystania z urządzeń;
• łatwa dostępność mediów.

Nadużywanie internetu przez dzieci i młodzież- kiedy należy zwrócić szczególną uwagę?

• Gdy dziecko kłamie co do czasu spędzanego w internecie, na graniu.
• Kiedy zaczyna zaniedbywać swoje obowiązki domowe oraz szkolne.
• Przy próbach ograniczenia dostępu do technologii przez rodziców bądź opiekunów reagują rozdrażnieniem, agresją.
• Zaczyna popadać w konflikty.

Czym to grozi:

• zaburzenia rozwoju (kontakt społeczny, mowa);
• nadmierne pobudzenie;
• zaburzenia snu, odżywiania;
• agresywne zachowania;
• trudności emocjonalne i społeczne;
• trudności w nauce.

Czynniki chroniące:

• Dobre relacje i wsparcie w najbliższym otoczeniu, poświęcanie czasu i uwagi dziecku, otaczanie go miłością, akceptacją.
• Świadomość działania w internecie, prowadzenie z dzieckiem rozmów o działaniach w sieci, na temat tego co może być niebezpieczne, szkodliwe, jakie treści są nieodpowiednie dla dzieci w poszczególnym wieku.
• Dbanie o dobre nawyki, nie udostępnianie dzieciom urządzeń minimum godzinę przed snem. Dziecięca sypialnia powinna być strefą bez elektroniki. Nie wykorzystywanie sprzętów multimedialnych jako nagrody, kary, motywacji bądź sposobu na uspokojenie dziecka.
• Modelowanie odpowiednich zachowań, m.in. rodzice powinni dawać odpowiedni przykład swoim dzieciom. Gdy dziecko widzi, że rodzic dużą część swojego wolnego czasu spędza z telefonem, tabletem czy komputerem, będzie go naśladować oraz będzie uważało to za bardzo dobry sposób na spędzenie wolnego czasu.
• Wyrabianie sposobów na radzenie sobie z emocjami; rozwijanie zainteresowań, pasji.
• Kontrola rodzicielska, umożliwianie dzieciom korzystanie tylko ze sprawdzonych i dostosowanych do ich wieku treści. Przy dzieciach młodszych: towarzyszenie im podczas korzystania z mediów (tłumaczenie, co się dzieje na ekranie, a także wskazywanie związku między treściami w mediach a rzeczywistością). Możliwe jest również zakładanie przez rodziców aplikacji na telefon, na których rodzic może m.in. wyłączać dostęp do wybranych treści, określać czas oraz godziny w których dziecko może korzystać z urządzenia mobilnego itp.

Autor: Paulina Bednarczyk - psycholog